#حسین_نیری

#سوره_مهر

#روزهای_انقلاب

گویا کتاب جمعه سیاه قرار بوده برای #نوجوانان باشد. البته توانسته بخشی از #تاریخ #انقلاب_اسلامی را روایت کند.

راستی موضوع کتاب آتش‌سوزی سینما رکس نیست بلکه کشتار #هفده_شهریور است.

هرچند طراحی کتاب، خبر از نثر داستان‌گونه می‌دهد ولی بیشتر شبیه کتاب‌های خشک تاریخی شده است.

www.Qafase.ir | @Qafase

با کتاب، تازه بمانید:

کتاب «سروِ سور»؛ خاطرات خلیل نجار، مصاحبه و تدوین: محمود امامی

عنوان کامل کتاب

سرو سور؛ خاطرات خلیل نجار

پدیدآور

مصاحبه‌شونده: خلیل نجار (متولد ۱۳۲۴)
گردآورنده، مصاحبه‌کننده و تدوین: محمود امامی (متولد ۱۳۶۳)
تهیه: حوزه هنری استان سمنان

ناشر

تهران، شرکت انتشارات سوره مهر

سایر توضیحات

قطع رقعی، چاپ اول، ۱۳۹۴- ۱۵۲ صفحه: ۸۰۰۰ تومان.

عنوان کامل کتاب

گوهر؛ خاطرات خودنوشت محمدمهدی جعفری‌نسب اشکذری

پدیدآور

محمدمهدی جعفری‌نسب اشکذری

ناشر

تهران، انتشارت سوره مهر

سایر توضیحات

چاپ اول: ۱۳۹۰، ۳۶۸ صفحه،‌ مصور- ۶۹۰۰ تومان.

کتاب «مدرسه انقلاب»؛ رمان نوجوانان؛ حسین فتاح (انتشارات ذکر)

کتاب «رؤیای نیمه‌شب»؛ مظفر سالاری (کتابستان معرفت)؛ یادداشت برادر مجید ابراهیمیان

کتاب رمان «خوشه‌های خشم»؛ جان‌اشتاین بک
کتاب «نظریه رمان»؛ حسین پاینده (نشر نظر- نیلوفر)

شناساندن سیدناشناخته، یک آموزش مطلوب

کتاب «سید عزیز» | حمید داودآبادی

کتاب «سید عزیز: زندگی‌نامه خودگفته حجت‌الاسلام و المسلمین سید حسن نصرالله دبیر کل حزب‌الله لبنان» | حمید داودآبادی

آن سید ناشناخته

«هر چیزی که مایه شناخت و تکریم بیش‌تر آن سید عزیز شود، خوب و برای من مطلوب است.»

ولی معظم فقیه ظاهرا بر نسخه اول این کتاب، چنین نگاشتند. سیدحسن نصرالله هنوز برای ما ناشناخته است. این شناسایی، آموزشی خوب و مطلوب است.

این کتاب بر پایه دو جلسه مصاحبه با آن سید عزیز، آن رهبر دلاور عربی تنظیم شده است. یعنی این‌که جای کار تحقیقی فراوانی در این زمینه وجود دارد. به ویژه این که تحولات سال‌های اخیر نیز می‌تواند در اثر مستقلی مورد بررسی قرار گیرد و همه این‌ها در حد یک شرح اسم از سید عزیز خواهد بود و گویای عظمت مردی از تبار شیعیان راستین که در پرتو ولایت می‌رزمد، نیست.

سید حسن نصرالله متولد 1960 میلادی است، یعنی امید آن داریم که حالا حالاها باشد و نه فقط لبنان و جهان اسلام، بلکه جهان بشری از تابش این قمر نورانی بهره بگیرد.

یک نویسنده کاربلد

حمید داودآبادی، رزمنده نوجوانی بود که در نماز جمعه بعلبک به سیدحسن جوان- که آن هنگام او را خامنه‌ای کوچک می‌نامیدند- اقتدا کرد و پای درس تاریخ سیاسی‌اش نشست. این فعال رسانه‌ای کشورمان بعدها دو مصاحبه خوب از او گرفت. 

یک کتاب جمع و جور و معتبر

این دو مصاحبه سه‌ساعته با اضافه شدن پاورقی‌ها و پی‌نوشت‌هایی جهت اطلاعات بیش‌تر خواننده از اشخاص، گروه‌ها و رویدادها به یک کتاب خوب تبدیل شد. پی‌نوشت‌ها حتی به فهم متن اصلی هم کمک می‌کنند. اطلاعات خوب، جامع و روشن‌گری که مثلا درباره جنبش امل، امام موسی صدر، محمدباقر صدر و... در پی‌نوشت وجود داشت، به فهم تاریخ معاصر ایران، عراق و لبنان که بستر بسیاری از مباحث کتاب است، کمک می‌کند؛ هر چند از نظر اعتبار در حد و اندازه متن نیست.

این کتاب در کنار پرداختن به تاریخ حزب‌الله و نقش سپاه و حکومت اسلامی ایران در آن، به خوبی قضیه عملیات‌های شهادت‌طلبانه، این ابتکار پیروزی‌بخش و امیدآفرین شیعیان لبنانی را ترسیم و تبیین می‌کند و تمایز آن را تقلیدهای بعدی غیرشیعیان نشان می‌دهد.

قضیه تنها مورد زندانی شدن سید حسن نصرالله که آن هم در ایران و براساس اشتباه راهبردی و نابخشودنی دفتر نخست‌وزیری میرحسین موسوی، آن فتنه‌گر آلت دست، به بهانه هیچ و پوچ رخ داد، در این کتاب مطرح شده است.

سه خاطره کوتاه از سه دیدار با سیدمحمدهادی نصرالله، فرزند شهید این رهبر عربی، به همراه وصیت‌نامه او که هنوز خواندنی است، پایان‌بخش مطالب کتاب است که به تصاویری از کودکی نصرالله تا اکنون را به دنبال دارد.

یادداشت نویسنده درباره تاریخ شفاهی و نیز جزییاتی از انجام گفتگوهای اصلی کتاب، از جهت مهارت‌های روش تحقیق و مصاحبه مهم است و نکته‌های قابل استفاده فراوانی دارد. به نظر می‌رسد این کتاب از جهت افزودنی‌های جنبی‌اش تنها یک نقشه جغرافیایی لبنان و فلسطین اشغالی کم داشته باشد.

عنوان کامل کتاب:

سید عزیز: زندگی‌نامه خودگفته حجت‌الاسلام و المسلمین سید حسن نصرالله دبیر کل حزب‌الله لبنان

به کوشش:

حمید داودآبادی فراهانی، متولد 1344

مترجم از عربی به فارسی:

علی‎‌رضا موحدی

ناشر:

تهران: نشر یا زهرا سلام‌الله‌علیها

توضیحات:

چاپ چهارم، 1392، 176 صفحه، 3000 نسخه، 6000 تومان. مصور، رنگی.

به زودی در قفسه:

طرح ملی «ایستگاه مطالعه» از طرح‌های خیلی خوبی بود که در دوران حضور مهندس منصور واعظی در نهاد کتاب‌خانه‌های عمومی کشور اجرا شد. در این طرح،‌ قفسه‌های کتاب با تنوع موضوعی خوب و دسته‌بندی شده برای مخاطبان گوناگون (از خردسال تا نوسوادان بزرگسال) در جاهای شلوغ مثل ایستگاه‌های قطار وجود داشت و...

بگذریم. کتاب «سر دار» یکی از کتاب‌هایی بود که در این طرح،‌ منتشر شد و من در قطار مسیر مشهد-ساری،‌ موفق به خواندن این کتاب شدم. خدا خیرشان دهد. (طرح جلد کتابی که خواندم با عکس بالایی متفاوت است. عکس بالایی مربوط به طرح جلد اصلی کتاب در چاپ قبلی است.)

این کتاب از این جهت که توسط نوه شیخ شهید نوشته است، توانسته اطلاعات خوبی را گرد هم بیاورد. دسترسی او به بسیاری منابع دست اول و همتش در نگارش کتاب، کمک بزرگی در روشن شدن یکی از زوایای تاریک تاریخ معاصر و جنبش مشروطه نموده است. 

توضیحات نویسنده درباره دستگیری،‌ دادگاه، جمعیت حاضر در میدان توپخانه تهران (محل بر دار رفتن و اعدام آیت‌الله شهید توسط مجاهدان فاتح تهران!)، توهین به جنازه و سرنوشت آن، سرنوشت مخالفان، به ویژه سرنوشت آن پسر شیخ که  در پای دار کف زد، جالب و خواندنی است. صفحاتی از کتاب هم به تبیین دیدگاه شیخ درباره مشروطه مشروعه و مخالفتش با مشروطه مطلقه می‌پردازد.

تاریخ همه‌اش درس عبرت است. در این میان، تاریخ معاصر سهم ویژه‌ای دارد. 

اطلاعات کتاب‌شناسی اثر:

عنوان کامل کتاب:

سرّ دار: گزارشی تحلیلی از بر دار رفتن آیت‌الله شیخ فضل‌الله نوری در نهضت مشروطه

به قلم:

تندر کیا،‌ نوه شیخ شهید

ناشر:

نهاد کتاب‌خانه‌های عمومی کشور، مؤسسه انتشارات کتاب نشر+ کتاب صبح

چاپ:

اول (کتاب نشر): سال ۱۳۹۱، ۱۰۴ صفحه.

به زودی در قفسه:

کتاب «لاف عشق»؛ نقد سبک زندگی امت حزب‌الله / محمد جبارپور

کتاب «سید عزیز»؛ زندگی و زمانه سید حسن نصرالله دبیر کل حزب‌الله لبنان/ حمید داودآبادی
کتاب «مدرسه انقلاب»؛ رمان نوجوانان؛ حسین فتاح (انتشارات ذکر)
کتاب «رؤیای نیمه‌شب»؛ مظفر سالاری (کتابستان معرفت)؛ یادداشت برادر مجید ابراهیمیان

کتاب رمان «خوشه‌های خشم»؛ جان‌اشتاین بک
کتاب «نظریه رمان»؛ حسین پاینده (نشر نظر- نیلوفر)

 کتاب «آن که فهمید... آن که نفهمید...» | حمید داودآبادی

دوگانه‌های واقعی از روزهای نزدیک

یادداشت‌هایی در مجله امتداد

اولین بار این عنوان را در مجله امتداد دیدم. عنوان مجموعه یادداشت‌ها و خاطرات دو قسمتی حمید داودآبادی که در هر شماره به یک تقابل می‌پرداخت. تقابل میان انسان‌هایی که آگاهانه راه خیر و سعادت را در پیش گرفتند و آنانی که نفهمیدند و راه شر و شقاوت را انتخاب کردند. مجله امتداد آن سال‌ها در اوج بود و مطلب ثابت حمید داودآبادی از محبوب‌ترین مطالب برای من. او در هر شماره با محور قرار دادن یکی از رزمندگان (عمدتا شهدای) دفاع مقدس، یک نکته ناب از فرهنگ پایداری می‌گفت و در قسمت دوم، صفحه تلخ روزگار را نشان می‌داد و از شقاوت واقعی انسان‌های بدبختی می‌گفت که با دست خویش خود را به هلاکت انداختند؛ هر چند به ظاهر سود برده باشند.

دوگانه‌های خواندنی: کاستی نگاه یک‌سونگر

این دوگانه‌ها را باید خواند وگرنه توصیف ناقص من، گویای ظریف‌بینی نویسنده و لذت مطالعه آن نیست. ما معمولا عادت داریم از دفاع مقدس، صحنه‌های روشن و زیبای حماسه را بخوانیم و از فداکاری رزمنده‌ها بشنویم، از پشت جبهه هم کمک‌های مردمی و پایداری خانواده شهید را برای‌مان گفته‌اند. کم‌تر برای‌مان از مارهای خوش‌خط‌و‌خال مقدس مآب پشت جبهه گفته‌اند! دین‌فروشان دنیاپرست را نشناخته‌ایم. فهیمده‌ها را آن‌قدر برای‌مان گفته‌اند که گاهی دست‌نیافتنی شدند. یک بار هم از نفهمیده‌ها بخوانیم. اصلا برای درک درست فهمیده‌ها و فهم عظمت کارشان، باید نفهمیده‌ها را شناخت.

کتابی در امتداد مجله

خب، دیگر مشخص شده است که این کتاب، تکمیل و تداوم همان مقالات در 14 مقایسه است. طرح جلد و طرحی صفحه خوبی دارد. عکس‌هایی هم در پایان کتاب قرار داده شده است که با توجه به فضای مستند کتاب، مناسب است. تا دیر نشده این نقطه ضعف را هم اشاره کنم که چسب صحافی کتاب بسیار ضعیف عمل کرد!

نویسنده

حمید داودآبادی نویسنده شناخته‌شده‌ای‌ است. شاخص است. خودش رزمنده بوده، هم جنگ و هم پشت جبهه را درک کرده است. در جنگ و پس از آن، لبنان هم رفته است، بخش‌هایی از تاریخ معاصر ایران (چادر وحدت در دانشگاه تهران و...) و لبنان را از نزدیک درک کرده است. یک خبرنگار و فعال رسانه‌ای است. «خاطرات جبهه»‌اش از محبوب‌ترین وبلاگ‌هایی است که از چند سال گذشته می‌خوانم. مطالب خوب و منحصر به فردی می‌گذارد. آثارش از همان دهه 70 مورد توجه رهبری قرار گرفته است. خدا او و همه فعالان فرهنگی انقلاب اسلامی را برای اسلام و مسلمین نگه دارد.

جدول اطلاعات کتابشناختی اثر:

[این یادداشت را خیلی وقت بود نوشته بودم، نمی‌دانم چرا منتشر نشد؟!]

عنوان کامل کتاب:

آن که فهمید... آن که نفهمید...

نویسنده:

حمید داودآبادی، متولد 1346(؟!)

ناشر:

تهران: نشر یا زهرا سلام‌الله‌علیها

توضیحات:

چاپ اول، 1392، 112 صفحه، 2000 نسخه، 4000 تومان. مصور.

مطالعه مبارزات انقلاب اسلامی به مثابه یک فرایند تربیتی

کتاب «مدرسه انقلاب» رمانی است برای نوجوانان.

این رمان داستان چند دانش‌آموز مدرسه‌ای در جریان مبارزات انقلاب اسلامی (به نظر حماسه سیزده آبان و تشکیل اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان) بود. کمال، حسین، علی، مجید، سعید و دوستان‌شان.

چند نکته:

1. ادبیات داستانی انقلاب اسلامی هنوز مظلوم است و جای کار فراوانی دارد.
2. نقش تربیتی معلم مدرسه در این کتاب واقعا ستودنی است. خوب در آمده است.
3. تجربیاتی که این دانش‌آموزان یاد گرفتند، رشدی که محقق شد، در واقع فرآیند تربیتی که برای آن‌ها اتفاق افتاد، جای مطالعه دارد. منظورم ضرورت مطالعه مبارزات انقلاب اسلامی به مثابه یک فرایند تربیتی است.
4. پرداخت این کتاب به روحانیت، مسجد، تظاهرات، خانواده و... نیز زیبا بود.
5. امیدبخشی و ایجاد روحیه خودباوری به نوجوانان، ضمن مرور نمونه‌های واقعی تاریخی (شکل‌گیری اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان) از برکات این کتاب است.

لذت بردم. از نویسنده این کتاب که نمی‌شناسم‌ش، تشکر می‌کنم. (درباره نویسنده)

مرتبط:

کتاب «انقلاب اسلامی» | اندیشه‌های امام خامنه‌ای، به کوشش وحید مهدوی

اطلاعات کتاب‌شناسی اثر:

نظریه‌هایی درباره شهرهایی در قلمرو فرهنگ اسلامی/ اشرف‌السادات باقری

شهر اسلامی!

برایم جالب بود این همه پژوهش‌گر داخلی و خارجی به این موضوع پرداخته‌اند و این همه نظریات متنوع داریم. انواع نظریاتی که با «شهر اسلامی» مخالف بودند تا انواع نظریاتی که با «شهر اسلامی» موافق بودند.

فصولی هم در چیستی و چگونگی ویژگی‌های شهر اسلامی دارد. فصل پایانی هم به وقف پرداخته است.

از نظر شکلی و نگارش،‌ کتاب را نپسندیدم. اما از جهت محتوا، سودمند بود.

این‌جا مفصل درباره کتاب نوشته است.

اطلاعات کتاب‌شناختی اثر:

عنوان کامل کتاب:

نظریه‌هایی درباره شهرهای قلمرو فرهنگ اسلامی

نویسنده:

اشرف‌السادات باقری

ناشر

مؤسسه انتشارات امیرکبیر (تهران)

چاپ اول، ۱۳۸۶، قطع رقعی، ۱۹۰۰ تومان.

پیشگامی مازندران در تشیع؛ روایتی از تاریخ ایران پس از اسلام

پرداختن به فرهنگ‌ها و استان‌ها

پرداختن به تاریخ تشیع و شیعیان

مخاطب عمومی و تخصصی

فهرست مطالب کتاب

پرگویی و سیر نامنظم مباحث کتاب

تلاش‌های شایان توجه نویسنده

اطلاعات کتاب‌شناختی اثر:

به زودی در قفسه:

کتاب «شهید مهدی زین‌الدین» | شهیدستان 1

کتاب «دانشگاه و دانشجو در آئینه رهنمودهای مقام معظم رهبری» | «مدیریت ویژه نشر آثار رهبری» 

کتاب نظریه‌هایی درباره شهرهایی در قلمرو فرهنگ اسلامی/ اشرف‌السادات باقری

کتاب نظریه رمان؛ حسین پاینده (نشر نظر-نیلوفر)

با تشکر از فضای آرام و دوست‌داشتنی قرارگاه امام روح‌الله. این کتاب را در قرارگاه امام روح‌الله بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق علیه‌السلام خواندم.

کتاب «جلوه‌های تشیع در مازندران: از آغاز تا دهه غدیر» | سید علی موحد ابطحی اصفهانی

به صورت مختصر چند نکته را که درباره کتاب به نظرم می‌رسد، می‌نویسم.

هرچند قانون اساسی، ظرفیت‌های بومی شدن خوبی برای نظام اسلامی دیده است، اما در بعد فرهنگی، این ظرفیت‌ها کمتر مورد توجه قرار گرفته است؛ مثلاً جای تدریس زبان‌های محلی در آموزش‌وپرورش خالی است. خدا را شکر، درس جغرافیای استان وجود دارد. خلاصه پرداختن به استان‌ها و فرهنگ‌های بومی ایران اسلامی فی‌نفسه کار خوبی است. مؤلف کتاب که یک روحانی فرهیخته است، به بهانه تشیع در مازندران، سیری در بسیاری از شهرها و آبادی‌های فلات ایران از جنوب تا شمال و از غرب تا شرق داشته است!

خودشناسی و به تعبیری شیعه‌شناسی در ابعاد مختلف برای تصمیم‌گیری و عمل در صحنه زندگی اجتماعی سیاسی امروز به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تأسیس حکومت شیعی ضرورت ویژه‌ای دارد. توجه این کتاب به تاریخ شیعیان به ویژه دوران تشکیل اولین حکومت شیعه در جهان، مغتنم است؛ هرچند عمق و بنیان تحلیلی چندانی از این جهت ندارد. علت آن هم شاید این باشد که عمده ورود روحانیان به عرصه‌های پژوهشی از باب پژوهش نیست؛ بلکه از باب ترویج و تبلیغ است.

موضوع و زبان کتاب برای مخاطب عمومی مناسب است. هر چند در برخی موارد، اصطلاحات تخصصی طلبگی و نیز عبارات عربی سطح پایین دارد. از طرفی برای پژوهشگران (حوزه‌های تاریخ اسلام، تاریخ ایران، شیعه‌شناسی، مازندران‌پژوهی و...) نیز یک منبع دست دوم محسوب می‌شود.

فهرست کتاب اصلاً مناسب نیست. پراکندگی و تشتت از آن می‌بارد. فهرست باید یک شمای کلی از سیر مباحث کتاب ارائه کند. گفتنی است جلد اول کتاب تنها به «پیشگامی مازندران در تشیع» پرداخته است و فصول دیگر که در جلدهای بعدی خواهند آمد به این شرح‌اند: فصل 2: ساری (دارالملک تشیع از روز نخست)، فصل 3: بنی الزهراء و امام‌زادگان در خطه شمال و طبرستان، فصل 4: مشاهیر و رجال نامی مازندران در طول تاریخ تشیع و فصل 5: مازندران و احیای امر اهل بیت در بلندای تاریخ و اقامه جشن باشکوه دهه غدیر.

روحانیت به دو گونه کتاب می‌نویسد؛ یکی ملایی و دیگری هم ملایی! در گونه اول، همه چیز از یک نظم و ترتیب عقلانی عجیبی برخوردار است که شایسته است کتاب‌های روش تحقیق را بر اساس آن بنویسند؛ مثلاً سخنرانی آقای جوادی را گوش کرده‌اید که چه خوب طرح بحث می‌کند و چه منظم بحث را پیش می‌برد؟ گونه دوم، از هر دری سخنی می‌راند و به جای عمق ملایی، تکیه بر گستره ملایی است. این کتاب از نوع دوم است؛ مثلاً چندین صفحه داستان «شباهت جبرئیل به دحیه و نشناختن جبرئیل توسط امام علی را» به چند گونه و روایت تکرار کرده است. چرا؟ چون از فضیلت دحیه می‌خواست بگوید! (فرض کنید که این شباهت واقعاً فضیلت است!) حال این قضیه چه ربطی به تاریخ تشیع در مازندران دارد؟ پاسخ کمی پیچیده است. یکی از اقوال این است که دحیه، نماینده امام حسن بوده برای خراج دارابگرد فارس که جزء فیء و انفال بوده و بدون جنگ به دست مسلمین افتاده و حق طبیعی امام حسن بوده ولی معاویه... بگذریم، خواهید پرسید خراج داراب چه ربطی به مازندران دارد؟ عجله نکنید! الآن می‌گویم! یک نظر این است که امام حسن به مازندران آمده است. خب، طبیعتاً به همین مناسبت بد نیست به جاهای مختلف دیگری که رفته است نیز اشاره‌ای گردد، مثلاً در حد چند ده صفحه! اشتباه نکنید. امام حسن به داراب نرفتند؛ اما بالاخره یک ارتباطی با داراب داشتند؛ حالا خراج داراب هیچ‌گاه به امام نرسید، دلیل می‌شود ما از فضیلت‌های دحیه چشم‌پوشی کنیم؟!

یعنی وسط کار به خودم می‌گفتم دارم تاریخ اصفهان و شهرهای اطراف می‌خونم. یک دفعه می‌دیدم دارم کرامات و خواب‌های بزرگان را می‌خونم. کلاً کتاب خوشحالی بود! حالا فرض کنیم، امام حسن و امام حسین به مازندران آمده‌اند و همه بحث‌ها جا داشت، مطالب مربوط به حضور چهار امام دیگر در ایران، هیچ ارتباطی به تاریخ تشیع در مازندران نداشت. جا داشت حجم کتاب در این جلد به یک‌پنجم مطالب فعلی کاهش پیدا بکند.

کوشش فراوان نویسنده در سفر به نقاط دور و نزدیک و مشاهده آنچه درباره آن در کتاب‌ها خوانده است، قابل‌تقدیر است. معمولاً همگان در کار کتاب‌خانه‌ای اکتفا می‌کنند به آنچه در کتاب‌ها و منابع مکتوب می‌بینند.

هم‌چنین تلاش او برای پیدا کردن وجوهی برای تأیید مطالب دیگران و نه رد آن‌ها درخور ستایش است؛ معمولاً پژوهشگران تلاش دارند تا بگویند فلان قضیه که معتبر نیست و مثلاً ضعیف است و با عقل جور در نمی‌آید، در حالی که این نویسنده تلاش دارد راهی پیدا کند که هر دو قول تاریخی –به ظاهر- مخالف، صحیح به نظر آیند. این نکته هم از جهت روشی و هم از جهت اخلاقی برایم باارزش بود.

عنوان کامل کتاب:

جلوه‌های تشیع در مازندران: از آغاز تا دهه غدیر

نویسنده:

حجت‌الاسلام سید علی موحد ابطحی اصفهانی (متولد 1330)

نشر:

قم، انتشارات حبل المتین

نسخه‌ای که من خواندم:

چاپ دوم، 1384، 484 صفحه، وزیری، 3000 نسخه، 3500 تومان.