کتاب «مثل روزهای اول»؛ خاطرات خلبان جانباز سید داود فرهادی/ سمیرا سادات امامی

عنوان کامل کتاب

«مثل روزهای اول»؛ خاطرات خلبان جانباز سید داود فرهادی

پدیدآور

خاطرات: سید داود فرهادی، متولد ۱۳۳۳

تدوین: سمیرا سادات امامی، متولد ۱۳۶۱
تهیه‌کننده: اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان سمنان

ناشر

پژوهشکده علوم اسلامی امام صادق، انتشارات زمزم هدایت قم

سایر توضیحات

چاپ اول: ۱۳۹۴، ۱۷۶ صفحه،‌ مصور- ۷۵۰۰ تومان.

عنوان کامل کتاب

گوهر؛ خاطرات خودنوشت محمدمهدی جعفری‌نسب اشکذری

پدیدآور

محمدمهدی جعفری‌نسب اشکذری

ناشر

تهران، انتشارت سوره مهر

سایر توضیحات

چاپ اول: ۱۳۹۰، ۳۶۸ صفحه،‌ مصور- ۶۹۰۰ تومان.

عنوان کامل کتاب

جاده‌های کوهستان: روایت حماسه سردار شهید عباس پورش همدانی

نویسنده

محمود قاسمی
به اهتمام کنگره سرداران،‌ فرماندهان،‌ امیران و ۸۰۰۰ شهید استان همدان
با حمایت بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس

ناشر

انتشارات مهسا تهران؛ مؤسسه فرهنگی هنری شکوه آفرینش

سایر توضیحات

چاپ اول: ۱۳۸۷، قطع پالتویی، ۱۵۶ صفحه.

عنوان کامل کتاب

پیغام ماهی‌ها

سرگذشت‌نامه استاد جنگ‌های نامتقارن محور مقاومت،

پرچم‌دار رشید سپاه حضرت محمد رسول‌الله (ص)؛ شهید حسین همدانی

به اهتمام

گل‌علی بابایی (متولد ۱۳۳۸)

ناشر

تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، سپاه محمد رسول‌الله تهران بزرگ، نشر بیست‌وهفت
نشر صاعقه

سایر توضیحات

چاپ دوم: پاییز ۱۳۹۴، ۵۱۲ صفحه، مصور (بخشی رنگی)، قطع رقعی، ۱۷هزار تومان.

عنوان کامل کتاب

نویسنده

علی شیرازی، متولد ۱۳۴۸

ناشر

انتشارات سوره مهر

سایر

چاپ چهاردهم، ۱۳۹۰: ۳۲۰ صفحه، رقعی، ۷۹۰۰ تومان

عنوان کامل کتاب:

ملاقات در شب آفتابی

نویسنده:

علی مؤذنی (متولد ۱۳۳۷)

دسته‌بندی:

رمان دفاع مقدس،‌ خاطرات جانبازان

ناشر:

مؤسسه انتشارات قدیانی

چاپ:

چهاردهم، ۱۳۹۴، ۱۵۲ صفحه،‌۴۰۰۰ تومان.

سید مجتبی هاشمی و فداییان اسلام (قضیه سال اول جنگ در آبادان) را می‌شناسید. این کتاب،‌ خاطرات خوبی را از آن دوران جمع کرده است. کتاب «آقا سید مجتبی» اختصاصی به آقا سید مجتبی ندارد و برای فهم کلی فداییان اسلام و سال اول جنگ مناسب است.

سال اول جنگ،‌ سال جالبی است. واکنش مردم (اعم از مسئولان تا طیف‌های گوناگون مردم) به جنگ به شدت‌،‌ خواندنی،‌ درس‌آموز و قابل مطالعه علمی است. دوران جنگ‌های نامنظم و مدیریت شهید چمران فوق‌العاده خواندنی است. 

یک گونه مهم از افرادی که در ابتدای جنگ،‌ داوطلبانه وارد آن شدند و از عزت کشور و اسلام دفاع کردند،‌ دانشجویان بودند. (آن موقع تعداد دانشجویان و دانشگاه‌ها کم بود. هر کسی نمی‌توانست دانشجو بشود و دانشجویان واقعا یک قشر متفاوت و برجسته‌ای بودند.)

آقا عزیز، فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی می‌گفت که در زمان شروع جنگ‌، دانشجو بود. به جبهه آمد و خواست بجنگد. مسئولان وقت ترجیح می‌دادند که او مربی رزمندگان شود تا این‌که خودش بجنگد. (این تصور هنوز هم هست که بعضی آدم‌ها، باید فکر کنند، عده دیگری کار عملی انجام دهند!)

یک گونه مهم رزمندگان‌، اهالی بومی مناطق درگیر جنگ هستند. این دسته هم می‌توانستند برگردند در عقبه و نجنگند. کسی آن‌ها را مجبور نکرده بودند و اصلا انتظاری از آن‌ها نمی‌رفت. تازه کسی هم آن‌ها را تحویل نمی‌گرفت و سلاح و مهمات نداشتند.

یک گونه مهم دیگر پاسداران و اعضای کمیته‌های انقلاب اسلامی بودند. پاسداران شهرهای مختلف که وظیفه دانستند پس از تأمین امنیت شهر خود،‌ بیایند در مناطق جنگی، از انقلاب دفاع کنند. (سپاه یک سازمان نظامی نبود. سازمان انتظامی بود. سپاه در ابتدای سلاح سنگین نداشت. سازماندهی تیپ و لشکر نداشت و اصلا برای جنگ با یک کشور دیگر، آمادگی نداشت؛ از این رو سپاه هم داوطلبانه وارد جنگ شد!)

یک گونه مهم‌تر از همه این‌ها، نیروهای داوطلبی هستند که از سرتاسر کشور خودشان را به طرق مختلف رساندند. داش‌مشتی‌ها، مردان مرد و دلاوران واقعی این‌جا هستند. قدر این گروه را به طور ویژه باید دانست. گروهی که نوجوان دارد، زن دارد، مرد دارد، پیرمرد هم دارد. خدا شهید چمران و سید مجتبی هاشمی را خیر بدهد که این‌ها را پذیرفتند،‌ سازماندهی‌ کردند و از طریق جنگ‌های نامنظم، دانشگاه جبهه را محقق ساختند. شاهرخ ضرغام‌ها در این دانشگاه دانش‌آموخته شدند. 

سال اول جنگ، سال مردشناسی بود. فی تقلب الاحوال علم جواهر الرجال. حسن باقری‌ها هم در این سال خودشان را نشان دادند. عزیز جعفری‌ها هم. سید مجتبی هاشمی و شاهرخ ضرغام‌ها هم جربزه از خودشان نشان دادند و اصولا هر کس که لیاقتش را نشان می‌داد،‌ فرمانده می‌شد. شیپور جنگ که نواخته شد، بین مردها هم مردترها مشخص شدند.

این کتاب «آقا سید مجتبی» از نظر فنی،‌ چنگی به دل نزد. البته نویسنده تلاش خوبی کرد و قابل تقدیر است. اما از نظر محتوایی، خیلی خوب بود. الحق و الانصاف، جای تشکر دارد. 

روایت‌های حاج قاسم صادقی خیلی خوب بود؛ خاطرات دیگران هم. پیوندهای خوبی هم توانستم با دیگر آثار دفاع مقدسی نظیر «یکشنبه آخر» خانم رامهرمزی برقرار کنم.

اطلاعات کتابشناسی اثر:

به زودی در قفسه:

کتاب «طراوت بندگی» / شرح احادیث اخلاقی امام خامنه‌ای
کتاب رمان «ملاقات در شب آفتابی»؛ دفاع مقدس / علی مؤذنی
کتاب «سر دار» / بر دار رفتن شیخ فضل‌الله نوری در مشروطه به روایت نوه شیخ شهید
کتاب «لاف عشق»؛ نقد سبک زندگی امت حزب‌الله / محمد جبارپور

کتاب «سید عزیز»؛ زندگی و زمانه سید حسن نصرالله دبیر کل حزب‌الله لبنان/ حمید داودآبادی
کتاب «مدرسه انقلاب»؛ رمان نوجوانان؛ حسین فتاح (انتشارات ذکر)
کتاب «رؤیای نیمه‌شب»؛ مظفر سالاری (کتابستان معرفت)؛ یادداشت برادر مجید ابراهیمیان
کتاب «نظریه رمان»؛ حسین پاینده (نشر نظر- نیلوفر)

عنوان کامل کتاب

آقا سید مجتبی: خاطرات دلاور شهید سید مجتبی هاشمی فرمانده نیروهای جنگ‌های نامنظم در دفاع مقدس (فداییان اسلام) حماسه خرمشهر/ شکست حصر آبادان

نویسنده

اصغر فکور

ناشر

نشر شاهد (سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران، معاونت پژوهشی و ارتباطات فرهنگی)

چاپ

اول، سال ۱۳۹۱، ۳۰۰۰ نسخه، ۲۳۲ صفحه،‌ ۵۰۰۰ تومان.

 کتاب «آن که فهمید... آن که نفهمید...» | حمید داودآبادی

دوگانه‌های واقعی از روزهای نزدیک

یادداشت‌هایی در مجله امتداد

اولین بار این عنوان را در مجله امتداد دیدم. عنوان مجموعه یادداشت‌ها و خاطرات دو قسمتی حمید داودآبادی که در هر شماره به یک تقابل می‌پرداخت. تقابل میان انسان‌هایی که آگاهانه راه خیر و سعادت را در پیش گرفتند و آنانی که نفهمیدند و راه شر و شقاوت را انتخاب کردند. مجله امتداد آن سال‌ها در اوج بود و مطلب ثابت حمید داودآبادی از محبوب‌ترین مطالب برای من. او در هر شماره با محور قرار دادن یکی از رزمندگان (عمدتا شهدای) دفاع مقدس، یک نکته ناب از فرهنگ پایداری می‌گفت و در قسمت دوم، صفحه تلخ روزگار را نشان می‌داد و از شقاوت واقعی انسان‌های بدبختی می‌گفت که با دست خویش خود را به هلاکت انداختند؛ هر چند به ظاهر سود برده باشند.

دوگانه‌های خواندنی: کاستی نگاه یک‌سونگر

این دوگانه‌ها را باید خواند وگرنه توصیف ناقص من، گویای ظریف‌بینی نویسنده و لذت مطالعه آن نیست. ما معمولا عادت داریم از دفاع مقدس، صحنه‌های روشن و زیبای حماسه را بخوانیم و از فداکاری رزمنده‌ها بشنویم، از پشت جبهه هم کمک‌های مردمی و پایداری خانواده شهید را برای‌مان گفته‌اند. کم‌تر برای‌مان از مارهای خوش‌خط‌و‌خال مقدس مآب پشت جبهه گفته‌اند! دین‌فروشان دنیاپرست را نشناخته‌ایم. فهیمده‌ها را آن‌قدر برای‌مان گفته‌اند که گاهی دست‌نیافتنی شدند. یک بار هم از نفهمیده‌ها بخوانیم. اصلا برای درک درست فهمیده‌ها و فهم عظمت کارشان، باید نفهمیده‌ها را شناخت.

کتابی در امتداد مجله

خب، دیگر مشخص شده است که این کتاب، تکمیل و تداوم همان مقالات در 14 مقایسه است. طرح جلد و طرحی صفحه خوبی دارد. عکس‌هایی هم در پایان کتاب قرار داده شده است که با توجه به فضای مستند کتاب، مناسب است. تا دیر نشده این نقطه ضعف را هم اشاره کنم که چسب صحافی کتاب بسیار ضعیف عمل کرد!

نویسنده

حمید داودآبادی نویسنده شناخته‌شده‌ای‌ است. شاخص است. خودش رزمنده بوده، هم جنگ و هم پشت جبهه را درک کرده است. در جنگ و پس از آن، لبنان هم رفته است، بخش‌هایی از تاریخ معاصر ایران (چادر وحدت در دانشگاه تهران و...) و لبنان را از نزدیک درک کرده است. یک خبرنگار و فعال رسانه‌ای است. «خاطرات جبهه»‌اش از محبوب‌ترین وبلاگ‌هایی است که از چند سال گذشته می‌خوانم. مطالب خوب و منحصر به فردی می‌گذارد. آثارش از همان دهه 70 مورد توجه رهبری قرار گرفته است. خدا او و همه فعالان فرهنگی انقلاب اسلامی را برای اسلام و مسلمین نگه دارد.

جدول اطلاعات کتابشناختی اثر:

[این یادداشت را خیلی وقت بود نوشته بودم، نمی‌دانم چرا منتشر نشد؟!]

عنوان کامل کتاب:

آن که فهمید... آن که نفهمید...

نویسنده:

حمید داودآبادی، متولد 1346(؟!)

ناشر:

تهران: نشر یا زهرا سلام‌الله‌علیها

توضیحات:

چاپ اول، 1392، 112 صفحه، 2000 نسخه، 4000 تومان. مصور.

روایت صادقانه از جنگ

جنگ دوست‌داشتنی، خاطرات سعید تاجیک است از حضور خودش در جنگ تحمیلی هشت‌ساله ایران-عراق. بنابراین تاریخ و تحلیل دفاع مقدس نیست. تصویر کلانی از نبردها و عملیات و سیر جنگ نمی‌دهد، اما چیزهای باارزشی دارد که آن را همواره خواندنی می‌کند.

تربیت در جبهه

سعید تاجیک، نوجوانی بود که تا مدت‌ها او را به جبهه راه نمی‌دادند. بزرگ‌تر که شد، با کمی تقلب توانست خودش را به جمع باصفای رزمندگان بسیجی برساند. یک رزمنده ساده که به تدریج به یک رزمنده باتجربه تبدیل شد. فرمانده دسته شد و در کوره جنگ، آب‌دیده شد. سعید تاجیک و نوجوانانی چون او در جنگ، بزرگ شدند.

می‌فرماید: «فی تقلب الاحوال علم جواهر الرجال». در شرایط غیرعادی است که معلوم می‌شود یک نفر چند مرده حلاج است. استعدادها و ظرفیت‌های انسان شناخته می‌شود. تو شرایط سخت و پیش‌بینی‌نشده زندگی در جنگ، چه زمینه تربیتی باارزشی به دست آمده بود! فقط تصور کنید!

یک روایت ناب از جنگ

سعید تاجیک، یک نوجوان جنوب‌شهری است. شجاعت جنوب‌شهری و صداقت آن‌ها در جای‌جای کتاب هست. حتی علیه خودشان! از ویژگی‌های مهم این کتاب یکی همین است که اعترافات فراوانی از ترسیدن‌ها و «کپ» کردن‌ها دارد. حتی آن‌قدر صداقت دارد که بگوید در فلان عملیات، موقع عقب‌نشینی زخمی‌ها را رها کردیم و نتوانستیم عقب بیاوریم در حالی که مثلا یکی‌شان التماس می‌کرد. روایت سعید تاجیک از اشتباهات خود و دیگر رزمندگان خواندنی و نکته‌آموز است.

هرجا که بسیجی باشد، صفا هم هست. (ص 398 همین کتاب). البته در بسیاری از موارد، نقل رفتارهای سعید تاجیک و دوستانش چیزی جز بدآموزی نیست! یعنی همه کارهای رزمندگان که قابل الگوبرداری نیست و خواننده باید یک تفکیکی بین رفتارهای خوب و بد انجام بدهد. مثلا ما حق نداریم دوست‌مان را این‌قدر به شیوه‌های... بخندانیم تا وضویش باطل شود!

یک کتاب خوب و خواندنی

گفتنی‌ها درباره این کتاب زیاد است. امروزه این کتاب را که چاپ اول در سال 1375 بوده، به عنوان یک کتاب متوسط قلمداد می‌کنند و حتی بعضی، آن را برای خواندن پیشنهاد نمی‌کنند! اما به نظر من، این کتاب یک نقطه عطف در روایت دفاع مقدس است و هنوز هم یک کتاب شاخص است. این کتاب به خوبی به ما می‌گوید که جنگ، جنبه‌های دیگری هم داشته که عمدتا مغفول مانده است. زندگی به سبک جنگ یکی از آن‌هاست. شوخ‌طبعی‌ها، افراط‌ها و اشتباهات هم بخشی از جنگ بود. شجاعت‌ها، بروز استعدادها و توانایی‌ها که جای خود. دانشگاه جبهه شاگردانی چون سعید تاجیک هم داشت. صحنه‌های دل‌خراش عقب‌نشینی‌ها هم بود.

اطلاعات کتاب‌شناختی اثر

خرید اینترنتی کتاب از فروشگاه پایداری (+)

کتاب «جنگ دوست‌داشتنی»| دفاع مقدس به روایت "سعید تاجیک"

کتابی که فراتر از انتظارم ظاهر شد

کتاب «اخراجی‌ها»|خاطرات سردار شهید حاج احد محرمی علافی (دایی)
نویسنده: غلامرضا قلی‌زاده/ مصاحبه‌کننده: موسی غیور

با شنیدن نام «اخراجی‌ها» فیلم‌های سه‌گانه مسعود ده‌نمکی در خاطره‌ها زنده می‌شود؛ هرچند فضای این کتاب هم در دفاع مقدس می‌گذرد، اخراجی‌های قصه ما ترک هستند و سال 1359 از سپاه تبریز اخراج شدند!

احد محرمی علافی (دایی): متولد 1327- شهادت 1382

قهرمان قصه ما، در فقر و سختی بزرگ شد. از همان کودکی کار می‌کرد و ظلم و ستم دوران ستم‌شاهی را به چشم دید و با همه وجودش درک کرد. حق‌جو، مبارز و عدالت‌خواه بود و به همین دلیل قبل از انقلاب بارها از شغل‌های گوناگون اخراج شد. انسان شریف، ساده و رک‌گویی بود. از خاطرات جریان کودکی، نوجوانی، فرار (؟!) از سربازی، قبل و آستانه پیروزی انقلاب که بگذریم، از مجاهدت‌های پس از انقلاب او در ایجاد آرامش و امنیت در تبریز، سرکوبی خان‌ها و غائله کردستان نمی‌توان گذشت. او خاطراتش را بی‌پرده روایت کرده و از جفایی که انقلابی‌ها بر سر هم آوردند نیز گفته است؛ از اختلافاتی که برخی در سپاه تبریز پیش آوردند و اختلافاتی که به جبهه‌ها هم کشیده شد. او نه فقط ناگفته‌های پشت جبهه که ناگفته‌های جنگ مثلاً عقب‌نشینی عملیات بدر را هم گفته است. او حتی گفت سال اول جنگ در دانشگاه تبریز ماند و به امثال او اجازه حضور در جبهه نمی‌دادند. او خودسری‌های خود را هم بازگو کرده است و اعتراف کرده در جریان فتح خرمشهر هرچند فرمانده گردان بوده اما بسیاری از چیزها را نمی‌دانسته و در جبهه آن‌ها را یاد گرفته است. او حتی درباره آلمانی‌ها که برای معالجه به آن‌جا رفت، جانب انصاف را رعایت کرده است.

آنانی که تاریخ تحلیلی دفاع مقدس را خوانده‌اند، از خواندن خاطرات این‌گونه که توصیف جزیی از عملیات‌ها دارد، استفاده بیشتری خواهند برد؛ مثلاً عملیات رمضان و بدر خیلی خواندنی شده‌اند.

با خواندن این کتاب، بارها به احد عزیز آفرین گفتم، خندیدم، گریه کردم و نگران میراث گران‌بهایی هستم به آسانی به دست نیامده و به دشواری حفظ شده است. جواب آن همه ایثارگری‌ها را چگونه خواهیم داد؟

از آقای موسی غیور که زحمت مصاحبه این کتاب (و نیز کتاب نورالدین پسر ایران) را کشید و آقای غلامرضا قلی‌زاده که زحمت ترجمه (از ترکی به فارسی) و نویسندگی کتاب را کشیدند، تشکر می‌کنم. صد حیف که کتاب آن شهید عزیز قربانی بی‌مهری‌ها و اختلافات شد و تا پیش از شهادت او اجازه انتشار نیافت. صد حیف که این کتاب هنوز در مقیاس کشوری دیده نشده است. صد امید که جوانانی که در گوشه و کنار این کشور کار فرهنگی می‌کنند، کتاب‌های شهدا را از کنج عزلت و غربت برهانند.

به نظر حقیر با ویرایش مجدد، نثر کتاب، یکدست و خواندنی‌تر خواهد شد. کما این‌که گاهی به نظر می‌رسید مطالب صرفاً پیاده‌سازی و ترجمه شده‌اند و چنان‌که بایدوشاید تنظیمی صورت نگرفته است. مطالبی که بین الهلالین و در پاورقی‌ها آمد، نسبتاً خوب در نیامده بودند؛ اما محتوای کتاب و زحمات پدیدآورندگان آن‌قدر خوب است که از خواندن کتاب، پشیمان نخواهید شد.

عنوان کامل کتاب:

اخراجی‌ها: خاطرات سردار شهید حاج احد محرمی علافی (دایی)

نویسنده:

غلامرضا قلی‌زاده (متولد 1344)

مصاحبه‌کننده:

موسی غیور (متولد 1347)

ناشر چاپ جدید:

قم: مؤسسه سرلشکر شهید حاج احمد کاظمی

چاپ قبلی:

(اول، 1383، شرکت تعاونی مسکن جماران تبریز)

چاپ دوم:

1393، 488 صفحه، مصور. 15000 تومان.

خرید اینترنتی: manvaketab.ir